Gefaseerde (ver)bouw- en renovatieprojecten. Een pleidooi voor een planmatige aanpak.

Ruim een kwart van de 20.000 scholen in Vlaanderen werden vóór 1950 gebouwd. De infrastructuur is dus vaak verouderd en de wachtlijsten om scholen te vernieuwen zijn lang.

Een (ver)bouw- of renovatieproject zal pas slagen wanneer het uitgevoerd wordt aan de hand van een nauwkeurig uitgewerkt plan van aanpak bedacht door een multidisciplinair schoolbouwteam met een ruime sociale, pedagogische en bouwtechnische visie op de lange termijn.

Onder ruime belangstelling delen ervaringsdeskundigen uit de academische wereld, architecten en schooldirecties hun kennis en ervaringen over het waarom en het hoe van een dergelijk gefaseerd langetermijnplan.

Prof. ir. arch. Maarten Van Den Driessche (UGent) schetst het historische kader rond de evolutie van de wetgeving, subsidies en bestuurlijke schaalvergroting. De bouwbedrijven hebben zich moeten professionaliseren om die evolutie te kunnen volgen. Multiprofessionele teams zagen het daglicht en nieuwe financieringsmodellen (DBFM) maken meer complexe bouwprojecten mogelijk.
Prof. Van Den Driessche onderscheidt 5 types van renovatieopdrachten: uitbreiding, reconversie, vervangbouw, reorganisatie door groei/krimp en aansluitende nieuwbouw. Steeds dienen zich belangrijke uitdagingen aan: energie- en duurzaamheid, multifunctionaliteit, stadskernvernieuwing, betonstop, financiering, pedagogische en maatschappelijke evoluties, …
Wegens beperkt budget overheerst vaak een ad-hoc logica. Dit kan nooit de correcte methode zijn.
Volgt een sterk pleidooi over een planmatige aanpak als resultaat van een uitgebreid voortraject met vastleggen van prioriteiten, uittekenen van de fasering (werkpakketten), in kaart brengen van de ruimtelijke integratie van het schooldomein en het contractueel vastleggen van de synergie en coöperatie met strategische partners.
Tenslotte merkt Prof. Van Den Driessche op dat een voortraject verre van evident is wegens deontologie, ereloonberekeningen en meestal geen betoelaging voor vooronderzoek, Europese wetgeving op overheidsopdrachten, aansprakelijkheden, …

Arch. Thomas Dierickx (BURO II & ARCHI+I) illustreert het pleidooi van vorige spreker met een pallet van projecten niet enkel uit de wereld van de scholenbouw. Als gouden tips geldt dat bouwprojecten enkel kans tot welslagen hebben mits het onderhouden van een goede communicatie tussen alle partijen. Tweede gouden tip: geen toevallige interventies maar stel een goed plan op. Tenslotte: laat u begeleiden door inspirerende deskundigen.

Ir. Stefan Van Loon (technisch adviseur – Pixii) brengt zijn kijk op energie en duurzaamheid in school(ver)bouwprojecten. Ook hier is de langetermijncomponent “2050-READY” een belangrijk punt om mee te nemen in de studie tijdens het voortraject.
Pixii zal binnenkort een “renewschool webtool” on-line zetten als hulp bij het beantwoorden van de vraag ‘renoveren of nieuwbouw?’.
Gouden tip: heb oog voor de kwaliteit van de uitvoering van de werken. Wanneer het beste materiaal niet vakkundig geplaatst is dan wordt het een verloren investering en een dubbele kost.

Arch. Lien Vansteenkiste en Ir. Arch. Delphine Bostoen (Architecten Groep III) brengen 2 interessante cases. Directeur Geert Orgaer (De Ark) getuigt over de oplossingen tegen de groeipijnen van zijn school en eindigt met: “We hebben dromen nodig om ze te realiseren. Maar zonder doordacht plan vergaan de mooiste dromen in een onoverzichtelijke chaos van nutteloos uitgevoerde kleine werken.” Gerdi Casier (directeur Spanjeschool) beaamt volmondig en vult aan: “Het is van immens belang in welke omgeving lerenden hun lessen kunnen volgen en leerkrachten hun lessen kunnen geven. Langetermijndenken doe je niet alleen. Geest open en paardenbril aan de kant.”

Tenslotte laat Lieven Wytynck (directeur KLIM Vrije Lagere Scholen, Gent) 5 gouden tips brengen: “Een goede planning vermijdt uitgaven die later nutteloos blijken te zijn. Elke stap die je neemt moet een duurzame stap zijn. Goede wisselwerking met leerkrachten, leerlingen en omgeving loont. Alle bouwpartners moeten oog hebben voor de onderwijsomgeving want het opvoedingsproject van de school is de enige wegwijzer.”

Downloads

Download de presentatie van: Lieven Wytynck
Download de presentatie van: Delphine Bostoen
Download de presentatie van: Stefan Van Loon
Download de presentatie van: Lien Vansteenkiste
Download de presentatie van: Maarten Van Den Driessche
Download de presentatie van: Thomas Dierickx

Suggesties en evaluatie

Stuur ons uw suggesties en evaluatie door